İngiliz sunucu ve manken Alexa Chung, geçtiğimiz aylarda katıldığı bir programda nadiren görülen psikolojik rahatsızlıklardan biri olan Imposter Sendromu’na yakalandığını açıkladı. Chung, yaşadığı zorlukları ve hastalığın neden olduğu durumlardan bahsetti. Peki ımposter sendromu nedir? Belirtileri nelerdir ve tedavisi var mıdır? Sizler için dünyada nadiren görülen ımposter sendromu hakkında bilinmeyenleri araştırdık.
İlk kez 1970 yıllarında psikolog Suzanne Imes ve Pauline Rose Clance tarafından keşfedildi. Ünlü psikologlar hastalığa genellikle yüksek yerlerde olan kişilerin yakalandığını açıklıyor. Çoğu insan hastalığı duyduktan sonra acaba bende mi bunu yaşıyorum sorusunu soruyor. Başarılı olan kişiler bulundukları yere kendi başarıları ile gelmediklerini şans eseri oralara geldiklerini inanır. Bunun şans eseri olduğunu düşünen kişiler, bir gün yalanlarının ortaya çıkacaklarına inanır. Stres ve korku ile alevlenen bu durum kişide ataklara sebep olur. Birden görülmeye başlanan bu durumda kendilerini sosyal ortamlardan uzak tutarlar. Bilgisiz ve yetersiz olduklarını düşündüklerinden izole bir yaşam sürdürmeyi tercih ederler. Kendilerini sürekli sahtekar hissettiklerinden yaşam kalitelerini de düşürürler. Dünya yıldızlarında görülen bu sağlık sorunu zamanında müdahale edilmediğinde intihara kadar sürükleyebilir. Erkeklere oranla başarılı kadınlarda daha sık rastlanan bir sorundur.
PEKİ IMPOSTER SENDROMU NASIL ORTAYA ÇIKAR?
Yapılan araştırmalarda rahatsızlığa neden olan en yaygın durum kişinin bilinçaltıdır. Çocuklukta yaşanmış herhangi bir travma ımposter sendromumun yaşanmasına neden olabilir. Ailesinin kendisinden sürekli başarı beklemesi bir süre sonra çocuğun yaptıklarına karşı şüphe duymaya başlamasına sebebiyet verir. Uzmanlar başarılarını kabul etmemeye başlayan bireyin bir süre sonra yaptıkları karşısında şüphe duymaya başladıklarını söylüyor. Her şeyi başarmasına rağmen başarısının dış etkenlerden dolayı yaşandığını düşünür. Bu duruma aynı zamanda beyin yorgunluğundan dolayı da yaşanabiliyor. Aşırı başarı kişinin kendini daha farklı konularda ispatlamaya çalışırken de beyinin yorulması bilinç kaybına neden olur.
IMPOSTER SENDROMUNUN BELİRTİLERİ NELERDİR?
– Sosyal ortamlardan uzak durmak
– Yaptıklarını sürekli sorgulamak
– Bilinç altına yerleştirdiklerinden dolayı sürekli kabus görmek
– Başarılarını sorgulamaya başlamak
– Hisleri karşısında karmaşık hissetme
– Yeteneklerinin olmadığını ve kendisini bir sahtekar olarak görmek gibi belirtileri yaşıyorsanız bir uzmana görünmekte fayda var.
ÜNLÜ MODEL ALEXA CHUNG’TAN İLGİNÇ İTİRAF!
Hastalık geçtiğimiz Londra Moda haftasına damga vuran sunucu ve model Alexa Chung, yaptığı bir söyleşide ımposter hastalığından muzdarip olduğunu açıklamıştı. İlk koleksiyonunu sergileyen Chung, hastalığını işte şu sözlerle anlattı: “Bu, modaya özel bir şey değil, yaptığım her şeyde bunu hissediyorum. Vogue’a yazı yazmak, büyük bir sendrom sebebi… Televizyonda canlı yayına çıkmadan önce ‘Bunu yapmak için donanımlı mıyım?’ diye düşünüyorum. Kendinizin farkında olmak iyi bir şey çünkü bu, öğrenmeye açık olmanızı sağlıyor. Eğer egoist olursanız ve bulunduğunuz yeri tamamen hak ettiğinizi düşünürseniz, gelişime ve dönüşüme kapalı olursunuz.”
IMPOSTER SENDROMUNUN TEDAVİSİ VAR MIDIR?
Sendrom üzerine birçok çalışma yapan psikologlar, kişinin öncelikle bir sağlık sorunu yaşadığını fark etmesi ve bunun üzerine gitmesi gerektiğini düşündü. Mükemmelliyetçi olma hastalığın yaygınlaşmasına neden olduğundan hastanın yaptıklarında kusursuzluk aramamasını tavsiye ediliyor. Aynı zamanda yaptıkları başarılara inanarak arkalarında durumları gerektiği vurgulanıyor. Bireysel terapiler de bu konu da oldukça etkili olabilir.