Koronavirüs mutasyona uğramaya devam ediyor. Son olarak Hindistan’da ortaya çıkan ve etkileri şiddetli olan Delta varyantı küresel hızda yayılım gösterdi. Avrupa ve Rusya’da fazla sayı da görülen Delta virüsü için hükümetler yeni önlemler almaya başladı.
Dünyada en uzun pandemiye neden olan koronavirüs mutasyon geçirmeye devam ederken her çıkan varyant yeni korkulara neden oluyor. Prof. Dr. Osman Müftüoğlu’da bugünkü köşe yazısına delta virüsünü ele aldı. Virüsün hızla yayıldığını belirten Müftüoğlu bunun için maske ve hijyen konusunun altını çizdi. Aşıların umut verici olduğunu ancak yayılımı azaltmanın temelinde korumalar olduğunu belirtti.
“Delta va Delta Plus’ın müthiş hızlı bir bulaşma yeteneğinin olması ise sadece biz uzmanların değil, meseleye dikkatle yaklaşan devlet adamlarının da kafasını karıştırıyor. Özellikle Avrupa ve bu arada da Rusya, şu anda Delta varyantının en yaygın görüldüğü coğrafyalar. Bu nedenle de Putin, Merkel, Macron, Johnson fark etmiyor, hemen her ülkede yöneticiler halka “Delta varyantı konusunda ciddi endişelerimiz var, hepimiz dikkatli olmalıyız” mesajı veriyor. Bilelim ki aynı duyarlılığı bizim de taşımamız, göstermemiz ve aşılama sürecinde yakaladığımız mükemmel başarıyı gölgeleyecek hataları yapmamamız lazım. ÖZETİ ŞUDUR: Delta varyantı mühim bir meseledir. Rahatlayalım ama rehavete asla kapılmayalım.
GÜNÜN SORUSU
ERKEKLİK Mİ HASTALIK MI
ÜLKEMİZDE yaygın olarak kullanılan mRNA aşısı BioNTech’in erkeklerde kısırlığa yol açabileceği yönündeki kaygılar “erkek gündemi”nin bugünlerdeki en mühim, en yaygın ve en öncelikli konusu. Yanlış ve asılsız bazı bilgiler daha doğrusu duyumlar ve şehir efsaneleri nedeniyle BioNTech aşısına tereddütle yaklaşan erkekler için ilk iyi haber geçtiğimiz haftalarda İsrail’den, Kudüs Üniversitesi’nden gelmişti. Ama bu habere kaynaklık yapan araştırma yeterince güçlü değildi. Şimdi elimizde çok ama çok daha güvenilir ve güçlü bir veri var: Miami Üniversitesi Üroloji Bölümü’nde yapılan ve Amerikan Tıp Birliği’nin yayın organı JAMA’da yayımlanan yeni bir çalışmaya göre, mRNA aşısı olan erkeklerin üreme sistemlerinde sperm, sayı, kalite ve performanslarında olumsuz herhangi bir probleme rastlanmadığı anlaşılıyor. Daha da önemlisi mRNA aşısı olan erkeklerin sperm, sayı ve hareketliliğinde artış bile olabileceğini gösteren veriler var. Kısacası yeni bilgiler oldukça rahatlatıcı. Şimdi erkekler için soru şu: Aşılanmayıp hastalığı geçirmek mi, aşı mı daha riskli?
NETİCE ŞU
AŞI ÜREMEYİ ENGELLEMİYOR, DESTEKLİYOR
ÜROANDROLOJİ alanının saygın isimlerinden Prof. Dr. Ateş Kadıoğlu hocanın anlattığına göre, JAMA dergisinde yayımlanan bir araştırmada, aşı sonrasında sperm sayı ve kalitesinde azalma bir yana, aşı olanlarda sperm hacminde, sayısı ve hareketliliğinde artış bile belirlenmiş. Anlaşılan o ki mRNA aşıları (BioNTech/Moderna) korkulanın tersine erkeklerde ürüme gücünü frenlemiyor tersine destekliyor.
AŞI DEĞİL AMA COVID-19 KISIRLIK YAPABİLİYOR
UZMANLAR testislerde de (erkek yumurtalıkları) virüsün bağlandığı ACE2 reseptörlerinin yoğun olduğunu ve virüsün bu reseptörlere bağlanarak testislerde iltihaplanmaya yol açabildiğini, neticede de testislerin, testosteron üretme kabiliyetlerinde azalma olabileceğinin altını ısrarla çiziyor. Diğer taraftan COVID-19’a yakalanan kişilerde sık görülen ateş yükselmesi sorununun da yumurtalıkları olumsuz etkileyerek testosteron gücünde ve sperm kalitesinde problemlere yol açabileceği belirtiliyor. Konuştuğum üroloji uzmanları, COVID-19 geçiren bazı erkeklerde sperm sayısında yüzde 50 oranında, testosteron seviyesinde ise ciddi ölçülerde düşmeler belirlediklerini söyledi. KISACASIERKEKLERİN AŞIDAN DEĞİL, HASTALIKTAN KORKMALARINDA FAYDA VAR.
KISA BİLGİ
İYOT YETMEZLİĞİ NE YAPAR
İYOT yetmezliği özellikle ülkemiz için önemli bir sorun. Zira Türkiye genelinde ciddi bir iyot fakirliği yaşıyoruz. Bu nedenle iyot yetersizliği konusunda hepimizin az çok bilgi sahibi olmasında fayda var. Peki, iyot yetmezliği ne yapar?
– Guatrın en önemli nedenlerinden biridir.
– Çocuklarda zekâ duraklaması, yetişkinlerde unutkanlık sebebidir.
– Meme ve yumurtalık kistlerinin görünmeyen failidir.
– Migren ataklarını sıklaştırabilir.
– Gizli bir yorgunluk tetikçisidir.
– Saç dökülmesine yol açabilir.
AKLINIZDA OLSUN 1
MELATONİNİN FAYDALARI
UYKU hormonu olarak da bilinen melatonin biyoritmimizi düzenleyen en önemli moleküllerden biri. Eksikliği ise pek çok sağlık sorununun görünmeyen sebebi. Peki, melatonin ne işe yarar?
– Uyku getirir, uykuya kalite verir.
– Sakinleştirir, stresi hafifletir.
– Bağışıklığın güçlü destekçisidir.
– Antioksidan gücü yükseltir.
– Antikanser koruma sağlar.
– Büyümeyi destekler.
– Belleğe güç ekler.
– Yaşlanmayı frenler.
AKLINIZDA OLSUN 2
ÜRİK ASİT NEDEN YÜKSELİR
ÜRİK asit yüksekliği önemli ve zannedilenden yaygın bir sorun. Eklemlerde romatizmaya, böbreklerde taşa, damarlarda kireçlenmeye, kalp kapaklarında hasarlanmaya yol açan, kısacası fazlalığı sağlığı bozan bir madde. Bu nedenle yıllık sağlık incelemelerinde ürik asit seviyelerini de gözden geçirmekte fayda var. Kabul edilen üst sınırı, (6 civarında) yüzde 7 miligramı aşması ciddi bir sorun sayılmalı. Ürik asiti yükselten nedenlere gelince….
– Genetik: Gut hastalığı.
– Aşırı hayvansal ürün/protein tüketimi.
– İnsülin direnci.
– Aşırı meyve tüketimi.
– Çakma fruktozlu besinleri fazlaca yiyip içmek.”