Çocuk Hastalıkları arasında yaygın olarak görülebilen havale, her anne ve babanın bilinçli olması gereken bir konudur. Havale nöbeti sırasında yanlış bir müdahalede bulunmamak için bilinmesi gereken önemli bilgileri sizlere derledik. Peki havale nöbetindeki çocuğa ilk olarak ne yapılmalı, ne yapılmamalı? Ateşli havale neden olur? Havale sonrası kalıcı hasar görülür mü? Çocuklarda havale belirtileri ve nedenleri neler?

Anne ve babaların çocukluk döneminde görülebilen hastalıklar arasında en çok korktukları ve evham yaptıkları havale nöbeti, ateşle birlikte görülebilen bilinç kaybı ya da ateşlenmeden kasılmalarla kendini gösteren bilinç kaybı eşliğinde ortaya çıkar. Havale geçiren çocukların özellikle de ateşlenmeye meyilli ya da ailesel anlamda genetik yatkınlığı bulunanların 6 ay ile 6 yaş aralığında görülme riskinin daha fazla olduğu bilinmektedir. Beyinde olması gereken elektrik akımlarının normal seyrinde gitmemesi sebebiyle bedensel hareketlerde, duygularda ve davranışlarda meydana gelebilen geçici değişiklikler havale (Konvülziyon) olarak tanımlanmaktadır. Hızlı ve şiddetli hareketler neticesinde ortaya çıkan bu nöbet durumu bilinç kaybına da neden olarak bazı problemleri beraberinde getirebilmektedir. Peki bu denli önemli bir sorun olan havale hakkında bilmemiz gerekenler neler? Uzmanından çok önemli bilgiler…

ATEŞLİ HAVALE (FEBRİL KONVÜLZİYON) NEDİR? HAVALE NE KADAR SÜRER?

Vücut ısısının birdenbire yükselmesinin neden olduğu ateşli havale durumu, kişinin vücudunu kontrol edemeden sergilediği hareketler ve bilinç kaybı sonucunda ortaya çıkar. Anne ve babaların çocuklarında ateşli havaleden şüphelenebilmesi için ilk olarak çocuğun gözlerinde içe dönme, vücudunda kalınlaşma, kol ve bacaklarında istem dışı hareket ya da kasılma gibi belirtileri görmesi gerekir.

Yaklaşık 1-5 dk arasında geçirilen bu nöbetler için yapılan araştırmalarda ateşli havalenin sonrasında herhangi bir kalıcı etkisinin olmadığı gözlemlenmiştir.

Bebeklik döneminde geçirilen havale nöbetinin ilerleyen zamanlarda tekrarlama olasılığının hiç geçirmeyenlere nazaran daha fazla olduğu bilinmektedir.

(FEBRİL KONVÜLZİYON) ​ATEŞLİ HAVALE NEDEN OLUR?

Yüksek ateş eşliğinde girilen havale nöbetinin nedenlerine baktığımızda viral veya bakteriyel enfeksiyonların etkili olduğunu söyleyebiliriz. Orta kulak ve bademcik iltihapları, menenjit ve zatürre gibi bazı hastalıklar vücut üzerinde ateşlenmeye yol açabilir.

ATEŞLİ HAVALE BELİRTİLERİ:

– Gözleri yalnızca bir tarafa odaklayarak bakma,
– Vücut hareketlerinde kasılma,
– Ağızdan köpük köpük salya gelmesi,
– Morarma,
– İdrar ve dışkı kaçırma,
– Bilinç kaybı gibi belirtiler ateşli havalenin en yaygın göstergelerindendir.

HAVALE GEÇİREN ÇOCUĞA İLK NASIL MÜDAHALE EDİLMELİ?

Nöbet geçiren çocukları karşısında evhamlanan anne ve babaların bu durumda yapması gereken ilk şey, evhamlarını ve tedirginliklerini bir kenara bırakarak soğukkanlı olmalarıdır. Ardından nöbet süresini hesap edebilmek için saate bakıldıktan sonra sert olmayan bir zemine baş kısmını yana bakacak şekilde yatırdıktan sonra vücudun geri kalanı aşağıya bakmalıdır.

Su bile olsa o esnada yiyecek ya da içecek kesinlikle verilmemelidir. Aksi halde boğulma tehlikesiyle karşı karşıya olunabilir. Eğer ağız içerisinde bir şey varsa da parmağınızla çengel gibi yaparak kıvırma hareketi ile ağzını boşaltmalısınız.

Nöbet bittikten sonra biraz sakin kalabilmesi için yine başı yana bakacak gibi altına yastık koyup uyumasını isteyebilirsiniz. İlk müdahale sonrasında gerekli bilgiyi almak için doktorunuzu arayabilirsiniz. Eğer doktora ulaşamadıysanız bu sırada vücudu ıslak bezle silip ateşin hafiflemesi sağlanmaya çalışılabilir.

Ateşi düşürmek için banyo yaptırmak iyi bir fikir olmayabilir. Nedeni ise bir kez daha tekrarlama riski olabilen nöbette su yutma durumunun olabileceğidir.

15 dakikadan uzun süren nöbetlerde kesinlikle 112 aranmalıdır. Eğer daha öncesinde bu durum yani ateşli havale gerçekleşmişse doktorun uygun gördüğü havale önleyici ilaçlar kullanılabilir.

HAVALE GEÇİRİLDİĞİNDE KESİNLİKLE YAPILMAMASI GEREKEN DAVRANIŞLAR

– Nöbet geçiren kişinin kendine gelmesi için bilinçsizce kolonya dökme gibi davranışlarda bulunulmamalıdır. Gözlerini koruyamadığı için riskli bir davranış olabilir.

– Kolların ve bacakların çevreye zarar vermemesi için  sert bir şekilde tutulmaması gerekir. Aksi takdirde kaz yırtıkları ve kemik kırılmaları oluşabilir.

– Doktor uygun görmediyse kafanıza göre ilaç ya da ateş düşürücüler kullanılmamalıdır.

– Yiyecek ya da içecek kesinlikle verilmemelidir.