Prof. Dr. Bülent Tıraş, hamile kalamayan çiftlere uygulanabilecek tedavi yöntemlerinden olan tüp bebek işlemi için sonrasında dikkat edilmesi gereken noktaları açıkladı.
Tüp bebek tedavisi, uzun süreli doğal yolla gebelik denemelerinin ardından uygulanan üremeye yardımcı tedavi yöntemidir. Tüp bebek tedavisi maddi ve manevi açılardan yorucu, zorlayıcı olabilen, pek husussa dikkat edilmesini gerektiren bir tedavidir. Çiftler başarılı olabilmek için tedavi süresince ve embriyo transferinden sonra baz konulara dikkat etmeliler. Bu sayede ruhen, bedenen ve maddi açıdan birtakım gereklilikleri olan bu tüp bebek tedavisinden mümkün olan en başarılı sonucu almak, sağlıklı bir gebelik ve canlı bir doğum daha mümkün olabilir.
TÜP BEBEK SONRASINDA İMPLANTASYONA DAİR 10 ÖNEMLİ BİLGİ
1- KENDİNİZE VAKİT AYIRIN
Psikolojik etkenler vücuttaki pek çok fonksiyonu etkileyebildiği için tüp bebek tedavisinden istenen sonucu alabilmek için de embriyo transferinden sonra kadının kendine zaman ayırması, iyi hissedeceği etkinliklere yönelmesi ve bolca dinlenmesi önerilir. Bu bağlamda anne adaylarının embriyo transferinin yapıldığı hafta, hatta o 10 günlük süreci huzurlu geçirmeli, hafif yürüyüşler yapıp, sevdiği etkinliklere vakit ayırarak stresi yaşamından uzaklaştırmalıdır.
2- BLASTOKİST TRANSFERİYLE ŞANSI ARTTIRIN
Tüp bebek tedavisinde blastosistler, yani 5. gün embriyoları, 2. veya 3. gün embriyolardan daha yüksek implantasyon oranlarına sahip olabiliyor. Tedavide embriyolar iyi kalitede blastosistler halinde gelişirse, başarı şansı da artabilir. Çünkü iyi bir embriyo seçimi ve blastosist transferi ile implantasyon daha da olasıdır.
3- RAHİM ASTARININ KALINLIĞI ÖNEMLİ
Endometrial astar (rahim astarı, rahim içi duvarı) yeterince kalınlaşmadıysa embriyo transferi yapılamaz. Çünkü yeterince kalınlaşmamış rahim zarına embriyonun tutunması zor olur. Bu bakımdan embriyo transferinin yapılacağı gün rahim zarının en az 7 mm – 8 mm veya daha fazla olması istenir.
4- EMBRİYONUN TUTUNMA ŞANSINI ARTTIRAN BESİNLERE YÖNELİN
Tüp bebekte tedavisinde embriyo transferinden sonra bazı besinlerin embriyo tutunmasına faydalı olduğuna dair pek çok veri bulunmaktadır. Ancak bunların hiçbir gerçekliğinden bahsedilemez. Zaten rahmin embriyoyu alma kapasitesini artırmak için belirli gıdalara ihtiyaç varsa tedaviyi gerçekleştiren hekim bunları reçete edecektir. Bu bakımdan tıbbi açıdan genel geçerli bir “implantasyon gıdaları listesi” yoktur.
5- PROGESTERON ŞART!
Progesteron hormonu rahim zarını embriyo için daha alıcı hale getirebilmektedir. Bundan dolayı yumurta toplama gününden itibaren rahmin embriyoları kolayca tutabilmesi için rahim zarını hazırlamak amacıyla tüp bebek tedavisinde progesteron enjeksiyonları mümkün olan en uygun ortamı yarattığı için reçete edilir.
6- VERİMSİZ EMBRİYOLARI ELEYİN
Yaşı ileri olan kadınlar daha düşük kalitede yumurta üretir ve bu kadınların yumurtaları kullanılarak elde edilen embriyoların kromozomal anormallik taşıma riski daha yüksektir. Bu sebeple de 40 yaşın üzerindeki kadınlarda tüp bebek tedavisi için daha genç yaşta dondurulan yumurtalar kullanılır ya da kromozomal problemleri ve spesifik tıbbi koşulları taramak için Preimplantasyon Genetik Tanı (PGD) uygulanması önerilir. Çünkü ileri yaştaki kadınlarda Preimplantasyon Genetik Tanı (PGD) implantasyon şansını artırabilir.
7- PAHALI EKSTRA UYGULAMALAR
Tüp bebek tedavisinde başarı şansını artırmak için embriyo tutkalı, embriyo gelişimini hızlandıran kameralı sistem, embriyo transferi için en verimli dönemi tahmin etmeye yarayan rahim testi gibi uygulamalar önerilebilir. Ancak bunların başarıda çok önemli olduğunu kesin olarak gösteren bilimsel veriler de henüz yoktur.
8- KANAMA İYİ GELEBİLİR
Tüp bebekte embriyo transferinden sonra implantasyon kanaması sık görülür. Transferden sonraki günlerde hafif bir lekelenme, pembe veya kahverengi bir akıntı varsa ve bunlara kasıklarda hafif kramp da eşlik ediyorsa tedavinin başarılı olduğu düşünülebilir. Ancak yine de kanda gebelik testine kadar kesin bir şey söylenemez.
9- RAHİM DUVARINDA ÇİZİK…
Embriyonun rahme tutunabilmesi için endometrial çizikler, yani rahim duvarına çizik atılması şeklinde bir uygulama yapılabilmektedir. Tüp bebek tedavisinin başlangıcından adet kanamasına kadar olan sürede, rahim zarının cerrahi bir işlemle çizilmesi, rahmin implantasyon için daha uygun hale gelmesine yardım edebilir.
10- SICAK BANYO YASAK
Gebelik isteyen kadınların sıcak havalardan, sıcak sudan uzak durmaları gerekir. Embriyonun tutunması beklenen süreçte sıcak su ile banyo yapmak, küveti sıcak su ile doldurup içinde uzanmak, oturmak, uzun süre sıcak su ile yıkanmak kesinlikle önerilmez.
KAYNAK: Bülent TIRAŞ