Dünya genelinde ilk kez 1999 yılında Malezya’da görünen nipah virüsü, domuz yetiştiriciliği yapan çiftçiler arasında salgın haline gelmişti. Ancak global bir salgına neden olmadı. 2001 yılında Bangladeş daha sonra Endonezya’da görüldü. 2021 yılında ise global salgın olmasına ramak kaldı. Üst solunum yolları hastalıklarına zemin hazırlayan nipah hakkında merak edilenleri derledik. Nipah virüsü nedir?
Asya ülkelerinde belli başlı dönemlerde salgın olarak görülen ancak dünya genelinde geçtiğimiz yıla kadar görülmeyen nipah virüsü hakkında alarm verildi. Temas yoluyla hayvanlardan insanlara geçen özellikle yarasalardan bulaşan nipah zoonatik bir virüstür. Akut solunum yollarına yerleşerek ciddi enfeksiyona yol açar. Asya ülkesi virüsü olmasına rağmen şuan ABD’de bu virüse yakalanmış vaka sayısı daha fazladır. Çünkü virüs domuzlarda daha şiddetli bir varyant haline gelir. ABD’deki domuz çiftlikleri fazla olduğundan burada vaka ayısı da fazla oldu. Ancak geçtiğimiz gün Hindistan’da 12 yaşındaki bir çocuğun virüs nedeniyle hayatını kaybetmesi ardından virüsün ölümcül yanından ziyade global bir salgın haline gelinmesi tartışıldı. Koronavirüsten sonra korku ve paniğe neden oldu. Virüs ülkemizde görülmemektedir.
NİPAH VİRÜSÜ NEDİR?
Bilimsel kayıtlara NİV olarak geçen nipah virüsü, hayvanlarda zoonoz olarak bilinen bir virüsün insanlara geçmesiyle ortaya çıkar. Virüs domuz ve yarasalarda bulunur. Virüs temas yoluyla bulaşma riskine sahiptir. Virüsün sinir sistemine yerleşip burada sistemi bozduğuna dair kanıtlar var. Yapılan araştırmalarda solunumdan ziyade sinir sistemini hasara uğratarak beyinde iltihap oluşmasına yol açtığı ortaya çıkarılmıştır. Çok yakın kişiler arasında hızla yayılır. Virüs vücuda yerleştikten 3 gün sonra belirtiler ortaya çıkar. Bağışıklık güçlüyse 14 gün boyunca vücut bu virüsle savaşır. Ancak düşük bağışıklığa sahip kişilerde hasar ve ölüme neden olabilir.
NİPAH VİRÜSÜ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Sinir ve solunum sistemine yerleşerek ciddi hasara yol açabilir. Kasların iltihaplanmasına neden olduğundan kırık vücut ağrısına neden olur. Yüksek ateş, baş ağrısı, solunum da sıkıntı, mide ağrısı kusma ve bulantı, bunların şiddeti her geçen gün artar.
NİPAH VİRÜS DİĞER HAYVANLARADA BULAŞIR MI?
Yapılan araştırmalarda virüsün hayvanlar arası da bulaştığı ortaya çıktı. Atlar, koyunlar, kediler ve köpeklerde de görüldüğü öğrenildi. Bu yüzden uzmanlar virüsün yaygın olduğu bölgelerde hayvanların bakımı konusunda uyardı.
NİPAH VİRÜSÜNÜN TEDAVİSİ VAR MI?
Virüs eski zamanlara bile olmasına rağmen henüz bir tedavisi bulunmamaktadır. Şiddetli solunum ve sinir sistemini güçlendirmek için yapılan bazı ilaçlar vardır. Ancak yayılmasını önleyen bir ilaç üretilmedi.