Nadiren görülen hastalıklardan biri olan güneşe çıkamama, Maraşlı dizisinde Savaş karakteriyle merak konusu oldu. Savaş’ın sürekli şapkalı ve gözlüklü dolaşması seyircinin dikkatinden kaçmadı. Güneş ışınları nedeniyle ciltte oluşan DNA bozuklukları ciddi estetiksel hasarlara yol açar. Yaşam kalitesini olumsuz etkileyen bu hastalık hakkında merak edilenleri araştırdık. Maraşlı’daki Savaş’ın hastalığı nedir?
Son günlerde dizi ya da filmlerde yar alan nadir hastalıklar izleyiciyi daha da meraklandırdı. Bunlardan biri de Atv ekranlarında başlayan Maraşlı dizisindeki Savaş’ın yaşadığı hastalık oldu. Bilim literatüründe Xeroderma Pigmentosum olarak bilienne güneşe çıkamama hastalığı nadir görülür. Genetiksel bozuklukla cilt derisinin güneş ışınlarına karşı koruyuculuğu kalmaz. Bu da ışınlara karşı cildin hızla hasara uğramasına neden olur. DNA’da oluşan otomozal resesif geçişli genetik bozukluktur. Bu sistem gelen güneş ışınlarını deri altına dermis tabakasına hızla geçmesine yol açar. Koruma kalkanını ortadan kaldıran bozukluk, deri dışında göz ve göz kapağında da hasarlar bırakır. 10 yaşından itibaren ortaya çıkar. Hastalar güneş gözlüksüz ve şapkasız gezemezler. Erken tedavi edilmediğinde sadece yüzeysel cilt bozukluğuna neden olmaz. Aynı zamanda cilt kanserine de yol açar.
GÜNEŞE ÇIKAMAMA ( XERODERMA PİGMENTOSUM) NEDEN OLUR?
Bu hastalık ilk kez 1870 yılında Avusturya’nın Viyana şehrindeki bilim insanları tarafından keşfedilip kayda alındı. Nadiren görülen hastalığın insan derisini adeta yok ettiğine dair yazılar mevcuttu. Kısaltımı XP olarak tanımlanan hastalığa sahip kişilerin Güneş ışınları UV’lere karşı hassas oldukları ve etkilerinin farklılıklar gösterdiği saptanmıştır. Cilt, göz ve sinir sisteminde ağır hasarlara neden olan hastalığın kesin bir tedavisi yoktur.
XERODERMA PİGMENTOSUM TANISI VE TEDAVİSİ NASIL OLUR?
Klinik semptomlar arttıktan sonra kendini belli eden hastalıkta uzmanlar aile öyküsüne bakar. Tanısı konulduktan sonra uzmanlar hastanın şapka, eldiven, gözlük ya da şemsiye gibi koruyucu etkenler kullanmadan güneşe çıkmalarını yasaklar. İleri boyutta olanlarda ise koruyucu özel kıyafet geliştirilmiştir. Direk temasın dışında bulundukları ortamların çok camlı olmasından kaçınılmalı. Sürekli olarak D vitamini içeren besinler tüketilmeli. Gerekirse ek takviye alınmalı. Aksi halde güneş ışınları sayesinde alınamayan D vitamini farklı hastalıklara yol açar. Metabolik ve kemik sistemindeki bozukluğu önlemek için bu vitamini kullanmak şarttır. Sık sık bir dermatologun kontrolünde deri de herhangi bir tümör ya da kitle oluşumunun önüne geçinilmesi sağlanmalı.