Son günlerde adını reklamlarda ve toplum içerisinde sık sık duyduğumuz karbon ayak izi, belirli bir zaman içerisinde insan faaliyetleri sonucu oluşan, dolaylı ya da doğrudan atmosfere yayılan sera gazlarının karbondioksit eşdeğeri ile hesaplanıyor. Peki karbon ayak izi nedir ve Karbon ayak izi nasıl hesaplanır? Karbon ayak izi ne demek?
Dünya’da gelmiş geçmiş en sıcak 5 yıl sıralaması (en sıcaktan başlayarak) 2005, 1998, 2002, 2003 ve 2006’dır. Görüleceği gibi gelmiş geçmiş en sıcak 5 yıl son 15 yıl içinde gerçekleşmiştir. 2004 yılındaki insan kaynaklı sera gazı emisyonlarının %56’sı fosil yakıt kullanımından ortaya çıkan karbondioksite ait olduğu açıklanmıştır. Ormanlık alanların azalmasının da %17’lik bir payının bulunduğu belirtilmiştir. İklim değişikliği ile beraber sıcaklığın ve kuraklığın daha da artması beklenmektedir. Karbon ayak izi evsel enerji tüketimi ve ulaşım (söz gelimi araba ve uçak) dahil olmak üzere fosil yakıtlarının yanmasından ortaya çıkmaktadır.
PEKİ KARBON AYAK İZİ NASIL HESAPLANIR?
Karbon ayak bireysel olarak hesaplanabilmesi için internette bulunan ücretsiz hesap makinelerinden yararlanılabilir.
Hesap makinesine buradan ulaşabilirsiniz.
Kişinin beslenme alışkanlıkları, kullandığı ulaşım araçları, ev aletleri, çeşitli ısıtıcılar karbon ayak izinin hesaplanmasına yardımcı olur. Yapılan araştırmalara göre bireyin karbon ayak izini şu faktörlerin oluşturduğu tespit edilmiştir;
> %3 Mali hareketler
> %3 Toplu taşıma kullanımı
> %4 Giyecek alışverişi
> %5 Beslenme alışkanlıkları
> %6 Tatil de kullandığı ulaşım araçları
> %7 Araç üretimindeki pay
> %9 Temel ev eşyaları
> %10 Bireysel araç kullanımı
> %12 Kamusal alandaki etkinlikler
> %12 Elektrik kullanımı
> %14 Eğlence ve gezme
> %15 Doğalgaz, petrol, kömür ve diğer yakıt türleri
KARBON AYAK İZİ AZALTMANIN YOLLARI:
- 1. İmkan var ise rüzgar veya güneş gibi yenilenebilir enerjileri tercih etmek gerekiyor. güneş enerjisi kullanarak doğalgaz kullanımını azaltabiliriz. Böylece en önemli emisyon kaynaklarından biri olan enerji tüketimini azaltabiliriz.
- 2. Ağaçlandırma çalışmalarına destek vermek.
- 3. Çöpleri geri dönüşüm kutularına atmak.
- 4. Elektronik ürünlerde A sınıfı enerji tüketimi sağlayan ürünleri tercih etmek.
- 5. Toplu taşıma yerine yürümeyi veya bisiklete binmeyi tercih etmek.
- 6. Uçak seyahatlerinde direkt uçuşları tercih etmek.
- 7. Fosil yakıt yerine elektrikli ya da hibrid araçlar tercih etmek.