Bebeklikten çocukluğa geçiş döneminde görülebilecek olan bez bırakma süreci, doğru müdahale edilmediğinde anne-babaları zorlayabiliyor. Çocuğunda bezi ne zaman bırakıp tuvalet eğitimini nasıl vermesi gerektiğini bilmeyenlere özel haberimiz detaylarıyla sizlerle! Çocuklarda tuvalet sonrası temizlik nasıl anlatılmalı? Çocuklar klozete nasıl alıştırılır? Tuvalet eğitimini iğrendirmeden anlatmanın püf noktaları…
Bebeklikten çocukluğa geçiş evresindeki en önemli basamaklardan birisi de hiç şüphesiz ki tuvalet eğitimidir. Annelerin ”Bezden kurtuluş” olarak baktığı tuvalet eğitimi sürecinde, kesin olarak şu yaşa gelindiğinde bezi bırakmaları gerekir diye bir kaide yoktur. Çocuğun tuvaletini yapabilmesi için gerekli olan bilişsel, fiziksel ve sosyal becerilerin gelişmeye başladığı 15-18. aylarda ”Çocuğun kendini hazır hissetmesi” kilit noktadır. Anneler çocuklarının artık beze ihtiyaç olmadıklarını düşünüyorsa ve çocuklar da bunun için kendilerini hazır hissetmeye başlamışsa, bez kullanmayı bırakıp tuvalet eğitimine başlatmakta fayda vardır. Günümüzdeki bazı anneler bezden bir an önce kurtulmak için çocuklarını erken yaşta tuvalet eğitimine hazırlamak isteyebilir. Ancak bu esnada dikkat edilmesi gereken önemli bir konu var ki o da çocuğun bez bırakma potansiyelidir. Peki bezin çıkarılması için hangi özellikler çocukta bulunmalı?
ÇOCUĞUN TUVALET EĞİTİMİNE HAZIR OLDUĞU NASIL ANLAŞILIR?
Tuvalet eğitimi için gerekli hazırlıkların tamam olması için öncelikle çocuğun tuvaletini tutma, erteleme kapasitesinin olması gerekir. Bu nedenle siz ebeveyni olarak çocuğunuzun tuvaletini ne kadar tutabildiğini gözlemlemenizde fayda var. Gözlem sırasında çocuğa sürekli sorarak değil, onu izleyerek bezini kontrol ederek sağlayabilirsiniz. Sadece fiziksel gelişim olarak düşünmemeli aynı zamanda çocuklardaki mahremiyet eğitiminin ilk başlangıcı olan gizlenme ihtiyacı meydana çıkmaktadır.
ÇOCUĞUN TUVALETİNİ GİZLEYEREK YAPMAYA ÇALIŞMASI BEZ BIRAKMA SÜRECİNDE EN ÖNEMLİ GÖSTERGE!
Koltuk arkalarında, masa altlarında ya da perde arkalarında utandığı için gizleyerek tuvaletini yapmaya çalışan çocuklarda bu durum mahremiyetin geliştiğidir. Sizde bu süreçte onun işini kolaylaştırarak mahrem yerlerini örterek ve ulu orta yerde altını açmayarak saygı göstermelisiniz. Mahremiyet duygusunun gelişmesinin yanı sıra çocuğun bezi 20-25 dakika kuru kalabiliyorsa bu da tuvalet eğitiminde önemli bir sinyaldir.
Eğer çocuğunuz tuvalete karşı merak duyup sizinle beraber geliyor ve taklit etmeye çalışıyorsa tuvalet eğitimine karşı alışkanlık isteği doğmuş olur.
ÇOCUKLARI TUVALETE ALIŞTIRIRKEN YAPILAN EN BÜYÜK HATA!
İlk önce merak daha sonra taklit duygusuyla gelen tuvalet eğitimi sürecinde anne-babaların kesinlikle yapmaması gereken bir davranışta kendi mahremiyet alanını çocuğa açmaktır. Tuvaleti yaparken çocuğun görerek öğrenmesini sağlama gibi masum amaçlarla çocuğun içeri girmesine izin vermek bir süre sonra çocuğun kendi mahremiyetini koruyamamasına sebep olacaktır. Siz siz olun çocuğunuzun yanında sakın tuvaletinizi yapmayın!
ÇOCUKLAR TUVALETE NASIL ALIŞTIRILIR? TUVALET EĞİTİMİNDE ÖN HAZIRLIK
Çocuğunda bez alışkanlığını bitirmek isteyen anne-babaların onları aydınlatmaları gereken konu da eğitim içerisinde nelerle karşılaşacakları ve onları nelerin beklediğidir. Bu nedenle tuvalet eğitimine başlamadan önce bir zaman aralığı belirlemeli ve bu süreçte tuvalet eğitimiyle ilgili bilgilendirmelerde bulunmalısınız.
– Çocuğunuzu büyümeye isteklendirin: Bezi giydirirken aa ne kadar büyümüşsün sen bak bezi eskisi gibi rahat giyemiyorsun ya da bezlerin artık olmuyor yakında hiç giyemeyeceksin galiba gibi cümlelerle ufak hazırlıklara başlayın.
-Çocuğunuzun bez olmadan kilo külotlu gezmesini sağlayın: Külotla gezmek ne kadar rahat, o bezler neydi öyle hep sıkıyordu zaten neyse ki büyüdün de artık bezleri bırakacağız gibi cümlelerle yakın zamanda kendini bekleyen değişiklikleri haber verin.
– Çocuğun ortamını yapılandırın: Tuvalet eğitiminde çocuğunuzun rahatlıkla girip çıkabileceği merdivenleri kullanmasını sağlayın…
ÇOCUKLARDA TUVALET SONRASI TEMİZLİK EĞİTİMİ NASIL OLMALI?
Çocuğun tuvalete alışma sürecinde anneler, çocukların altının temizlenmesi gerektiği konusunda ikazda bulunurlar. Burada dikkat edilmesi gereken ana madde, ölçüyü kaçıracak şekilde pisliğin ‘iğrençliğini’ vurgulayan kelime ve davranışlardan uzak durmak olacaktır.
İstemdışı yapılan surat ifadeleri, söz ve davranışlar Obsesif-kompulsif bozukluğa meyilli yani takıntılı çocukların tuvaletten iğrenmesine sebep olabilir. Dolayısıyla bunu yapmak yerine mikroplu olduğunu bu yüzden de el bulaştırmamak gerektiğini açıklamak daha doğru bir davranış olacaktır.
Tuvaletten iğrendirilmiş çocuklar sosyal hayatlarında büyük zorluklar çekerler. Herkesin girdiği tuvaletlere girmek istemezler ve sabahtan akşama kadar bile olsa tuvaletlerini tutmayı tercih ederler.
Tuvaleti tutmak ise mesane kontrolünün bozulmasına, ciddi kabızlıklara ve idrar yolu enfeksiyonlarını bile beraberinde getirebilir. Böyle bir sorunla karşılaşmamak için abartılı cümleler kullanmak yerine vücudunu temizlemesi gerektiğinin üzerinde durarak hijyenik olmanın önemini dile getirebilirsiniz.
2 YAŞINDAKİ ÇOCUĞA TUVALET EĞİTİMİ NASIL VERİLİR?
Çocuğunuzla tuvaleti kullanmaya başlayacağınız günden 2-3 gün önce artık bez kullanmayacağı belirtilmelidir. Benim oğlum/kızım artık büyüdü bebek bezine ihtiyacı yok gibi ifadeler kullanarak çocuğunuzu yeni bir duruma hazırlayabilirsiniz. Tuvaleti geldiğinde hemen size söylemesini anlatmalısınız. Tuvaletini yaptığında çocuğunuzu övmek kendisini iyi hissettirecektir.
Güzel sözler söyleyerek ya da sarılarak onu ödüllendirebilirsiniz. Ara sıra ortaya çıkabilecek olumsuzluklarda çocuğunuza kızıp eleştirmeyin böyle yaparsanız psikolojik olarak olumsuz etkilenecektir ve bu alışma süreci zorlaşacaktır. Gece uykusuna yattığı zaman belli bir saatte çocuğu tuvalete kaldırmak gerekir.
Çocuğunuz üç yaşına kadar tuvalet alışkanlığını hala kazanamamışssa mutlaka doktora göstermelisiniz.