Halk arasında yaygın görüşlerden birisi de akraba evliliği sonucunda dünyaya gelecek olan çocukların kusurlu doğacağı ile ilgilidir. Akraba evliliği ile hayatlarını birleştirmek isteyen çiftlerin bu konuyla ilgili bilmesi gerekenleri sizlere düzenledik. Akraba evliliği nedir? Akraba evliliği zararlı mı? Akraba evliliğinin sonuçları neler? İslamda akraba evliliğine yaklaşım nasıldır? Kuran-ı Kerim’de geçen Akraba evliliği ile ilgili ayetler…
Kıyametin ne zaman kopacağını Allah (c.c)’den başka kimse bilmese de günümüz şartlarına baktığımızda ‘Ahir zaman’ yani dünya hayatının son dönemlerini yaşadığımızı hissediyor olabiliriz. Her türlü kötülüklerin ve pisliklerin işlendiği dünya hayatında imanının en azından yarısını garantiye almak isteyen kimseler için Peygamber Efendimiz (SAV), “Kim evlenirse imanın yarısını tamamlamış olur; kalan diğer yarısı hakkında ise Allah’tan korksun!” (Heysemî, IV, 252) hadis-i şerifini buyurmaktadır. Buradan da anlayabileceğimiz gibi hali ve vakti gelince hayırlı insanlarla hayat birleştirmek, Peygamberimiz (SAV)’in en önemli sünnetlerinden birini gerçekleştirme imkanı sağlar. Günümüzde görücü usulü ile ya da kişilerin kendilerinin bulup evlenmek istediği kişilerde zaman zaman akraba evliliklerine de rastlanmaktadır. Peki akraba evliliği nedir, sonuçları neler? İslam’da akraba evliliği caiz midir? Akraba evliliğinin sakıncaları var mı? Kuran-ı Kerim’de Akraba evliliği ile ilgili ayetler…
AKRABA EVLİLİĞİ NEDİR? AKRABA EVLİLİĞİ SAKINCALI MI?
Aynı soydan gelen kişilerin birbirleri ile evlenmesi günümüzde ‘Akraba Evliliği’ tanımına karşılık bulurken, bu şekilde gerçekleştirilen evliliğin iki türde incelenir. Anne ya da babadan birinin kardeş olan çiftin gerçekleştirdiği evlilik 1. derecede akraba evliliği (Kuzen evlilikleri), büyükanne ya da büyükbabanın birinin kardeş olan çiftlerinden yapılan evliliklere 2. dereceli akraba evliliği (Torun evliliği) denir. Dinimizde evliliğe dair helal ve yasakların apaçık gösterildiği Kuran-ı Kerimde “Üvey anneler, anneler, kızlar, kız kardeşler, halalar, teyzeler, erkek kardeşin kızları, kız kardeşin kızları, Süt anneleri, süt kız kardeşleri, kaynı analar, üvey kızlar, öz oğulların eşleri, iki kız kardeşi birlikte nikahlamak haram kılınmıştır.” (bk. Nisa, 4/22-23) ayetinde nikahlanması caiz olmayan kimseler zikredilmiştir. Ayet-i kerimeden anlaşıldığı gibi dinimizde bu kişilerin dışında akraba evliliği yapmanın sakıncası olmadığı görülmektedir.
Dinimizde amca kızı, dayı kızı, hala kızı ve teyze kızı ile evliliğe izin verilmiş, hatta Sevgili Peygamber Efendimiz (SAV) kendisinde ve yakınlarında da bu durumu kabul görmüştür. Efendimiz (SAV)’in zevcelerinden Zeyneb binti Cahş, halasının kızıydı.
Gül Goncası olarak gördüğü birici kızı Hz. Fâtıma’yı amcasının oğlu Hz. Ali’ye vermişti. Evlilikte bazı kimselerin birbirleri ile nikahlanması dışında izin verilebilen akraba evliliğinde olabilecek bazı ırsi ve sıhhi mahzurlardan ötürü bazı hadis kaynaklarında yakın akraba evliliği tavsiye edilmemektedir.
“Pek yakınınız olan bir kadınla evlenmeyin; çünkü çocuk zayıf, çelimsiz olur.”(Terbiyetü’l-Evlâd, 1: 39; ihya, 2: 42)
AKRABA EVLİLİĞİNİN SONUÇLARI NELER? AKRABA EVLİLİĞİNİN BİLİNEN BAZI RİSKLİ DURUMLARI:
Aynı soydan gelen kişilerin evlenmesiyle gerçekleşen akraba evliliği, birinci dereceden ve ikinci dereceden olmak üzere iki yolla oluşur. Babadan veya anneden kardeş olan bireylerin çocuklarıyla yapılan evliliğine birinci dereceden akraba evliliği denir.
Gerçekleştirilen evlilikte büyük anne veya büyük babadan birisi kardeşse, torun evlilikleri yapılmasıyla ikinci dereceden akraba evliliği oluşur. Uzmanlar, akraba evliliklerinin genleri bozduğu gerekçesiyle bu tür evliliklerin yapılmamasını öneriyor. Peki, akraba evliliğinin riskleri neler?
1- Ölü doğum
Normal evliliklerdeki ölü doğum riski %1,4 iken akraba evliliklerinde bu risk ikiye katlanarak %2,14 olur.
2- Düşük
Normal evliliklerde düşük riski %5,21 olurken, akraba evliliğinde bu risk %10,55’e çıkar.
3- Doğum kusurları
Akraba evliliklerinde olduğu dibi normal evliliklerde de doğum hataları olabilir. Ancak, bu risk akraba evliliklerinde daha fazladır.
4- Engel durumu
Aynı özürlü türüne ait kişilerin birbirleriyle evlenmesi durumunda çocuklarında aynı engel türünde olması yüksek ihtimaldir.
İSLAM’DA AKRABA EVLİLİĞİNDE NELERE DİKKAT EDİLMELİ? KURANDA AKRABA EVLİLİĞİ AYETLERİ…
Kuran-ı Kerim’deki 21. Cüz’de geçen Ahzab suresinin 37. ayetinde Peygamber Efendimiz (SAV)’in halasının kızı Hz. Zeynep ile evlendiği, bu evliliğin de bizzat Allah (c.c) tarafından gerçekleştirildiği açıkça beyan edilmektedir.
Ahzab Suresinin 50. ayetinde şöyle buyuruluyor: “Seninle birlikte hicret eden amcanın kızları, halalarının kızlarını, dayının kızlarını, teyzelerinin kızlarını… Sana helal kıldık.” Ayet-i kerime’de her ne kadar Peygamber Efendimiz (SAV)’e hitap edilse de gerçekte tüm Müslümanları kapsamaktadır.
AKRABA EVLİLİĞİ YAPAN ÇİFTLERİN ÇOCUKLARI SAĞLIKLI DOĞABİLİR Mİ?
Yalnızca akraba evliliği sonucunda doğacak olan çocuklarda değil her hamilelikte çocuğun sağlıklı doğacağı ile ilgili %100 kesin tanı koyulamaz. Hamilelik döneminde testler yapılsa bile bebeğin bazı anomaliler sonucunda kusurlu doğma ihtimali olabilir. Akraba evliliğinin yapılıp yapılmaması bu durumu değiştirmez.
Anne ve baba adaylarının kendi sağlık problemlerinin dışında kromozom rahatsızlıkları bulunabilir. Bu kromozomlarda belli bir grup vardır ki bu tür gruplara seyrek olarak rastlanır ve doğacak olan çocuklarda ise birtakım sağlık sorunları görülebilir.
AKRABA EVLİLİĞİ HASTALIKLARI NELER?
Halk arasında yaygın olan doğru bilinen ama yanlış olan bilgilerden birisi de akraba evliliği yapan çiftlerde doğacak çocuğun kesinlikle kusurlu olabileceğidir. Yalnızca %3-4’ü hasta olarak doğabiliyor iken bu durumu yalnızca akraba evliliği ile bağdaştırmak yanlış olur. Akraba evliliği yapan çiftlerde sağlıklı doğan birçok çocuğunda olma durumunun yüksek olduğu bilinmelidir.
Genelde Otozomal çekinik rahatsızlıklar akraba evliliklerinde sık görülen durumlardandır. Bu hastalık grubundaki çiftlerin hasta çocuğu olması ihtimali, hasta bir çocuk varsa, bir sonraki çocuğun hasta olma riski %25’tir. Fakat %75 ihtimalinde de sağlıklı çocuk olma ihtimali vardır.