Gut hastalığı son zamanlarda çok öne çıkan ve birçok insanda görülen bir çeşit eklem iltihabı hastalığı olarak bilinir. Bu hastalığı olan insanların mutlaka beslenmelerine dikkat etmesi gerekir. Peki gut hastalığı diyeti nedir, Gut hastalığında nasıl beslenilmeli, hangi yiyeceklerden uzak durulmalı? Bütün bu soruların cevaplarını Uzman Diyetisyen Sümeyye H. Kara püf noktalarıyla anlattı. İşte yanıtlar…
Her yaşta karşılaşılan bir hastalık olan gut hastalığı halk arasında zengin hastalığı ve padişah hastalığı olarak da bilinir. Metabolik bir hastalık olan gut hastalığı genellikle fazla et ve alkol tüketenlerde daha çok görülür. Gut hastalığı vücutta çok fazla ürik asit bulunmasından kaynaklanır. Ayrıca ürik asit yediğiniz yiyeceklerde bulunan pürinlerin parçalanması sonucu meydana geliyor. Bu nedenle gut hastalarının yediği yiyeceklere ve beslenme şekline çok dikkat etmeleri gerekiyor. İçeriğinde pürin olan yiyeceklerin tüketimini azaltmalıdır. İşte gut diyetinde tüketilmesi ve tüketilmemesi gerekenleri listeledik. Gelin hep birlikte bakalım…
Gut hastalığında sağlıklı bir beslenme dönemi geçirmek isteyenler için Uzman Diyetisyen Sümeyye H. Kara gerekli tüyoları verdi. İşte Kara’dan Gut hastalığında yasaklı yiyecekler hangileri, gut hastalığında yenilmesi gereken yiyecekler ve beslenme önerilerine dair her şey yazımızda…
DİYETİSYEN SÜMEYYE H. KARA’DAN GUT HASTALIĞINDA BESLENME ÖNERİLERİ
- GUT, kandaki ürik asit düzeylerinin yükselmesinden (ürik asit idrarda bulunan bir atık üründür) ya da böbreklerden atımının az olmasından ya da vücutta ürik asit haline dönüşen pürinlerin bazı yiyeceklerle fazla miktarda alınmasından kaynaklanır
- Pürinden zengin besinler diyetten çıkarılmalıdır ya da beslenme uzmanının belirlediği miktarda tüketilmelidir.
- Yağ vücutta ürik asit birikimini artırır. Bu nedenle tüketilen yağ miktarına dikkat edilmelidir.
- Fiziksel aktivitenizi arttırın. Egzersiz yapmak ürik asit düzeylerinin düşük tutulmasına yardımcı olur.
- Kızarmış ve kavrulmuş besinlerden uzak durulmalıdır.
- Pürinden zengin olmayan sebze ve meyve tüketimi artırılmalıdır (Mantar, bezelye, ıspanak, karnıbahar hariç istenildiği kadar.
- Bol sıvı almaya özen gösterilmelidir.
- Alkol ve alkollü içeceklerden uzak durulmalıdır.
- Kahve ve çay vücuttaki pürin oluşumunu etkilemez. Ancak yine de günde 2-3 fincandan daha fazla kahve ve çay tüketmemeye özen gösterilmelidir.
- Sık aralıklarla ve azar azar yemek yenmelidir.
- Margarin , katı yağlar , iç yağı ve kuyruk yağı gibi sağlıksız yağları hayatınızdan çıkarmalısınız.
- Kırmızı et tüketimi azaltılmalıdır.
- Dalak ,işkembe, yürek, sucuk, salam, sosis, ördek, ançüez, sardalya, kabuklu deniz ürünleri ,kaz ve küçük balıklar da tüketilmesi yasaktır.
- Kiraz, çilek , yaban mersini gibi meyveler ve kabak , salatalık gibi bol su içeren sebzeler kandaki ürik asit dengesinin sağlanmasına yardımcı olur.
- Tam yağlı süt , yoğurt ,peynir ve karbonatlı yiyecekler yenmemelidir.
ÖNERİLER
- Yemekleri pişirirken haşlama, ızgara veya fırında pişirme yöntemlerini kullanınız. Aşırı yağlı ve kızartma yapmayınız.
- Süt ve süt ürünlerini mutlaka yağsız veya az yağlı tüketiniz.
- Yasaklı sebzeler dışında yağsız bir şekilde bolca sebze tüketmeye özen gösteriniz.
- Günlük yeteri kadar meyve tüketimine özen gösteriniz.
- Aşırı şekerli besinlerden uzak durunuz.
- Her türlü işlenmiş, paketli gıdadan uzak durunuz.
- El yapımı meyve suyu, limonata, komposto gibi içecekleri tüketebilirsiniz. Kola, fanta, gazoz gibi aşırı gazlı ve şekerli içecekleri tüketmeyiniz.
- Et, kurubaklagil, yasaklı sebzeler veya bulgur gibi orta derece pürin içeren gıdalar aynı gün içerisinde birlikte tüketilmemelidir. İçlerinden sadece biri seçilmelidir.
- Orta derecede pürin içeren gıdaları ölçüsünde tüketiniz, fazla pürin içeren gıdaları da hiçbir şekilde tüketmeyiniz.
YASAKLAR
- Tam yağlı süt, yoğurt
- Yağlı et suları ve bunlarla yapılmış yemekler
- Sakatatlar (karaciğer, böbrek, dalak, işkembe, dil, beyin, kokoreç..)
- Sucuk, pastırma, sosis, salam
- Alkollü içecekler
- Havyar, midye, kalamar, ıstakoz, ançuez, sardalya
- Leblebi, kuruyemiş
- Tam yağlı peynirler
- Yağda kızartılmış, kavrulmuş, sos eklenmiş yemekler
- Kepekli, çavdarlı, yulaflı ekmekler, krakerler
- İçeriği bilinmeyen hazır gıdalar
- Şeker ve şekerli besinler , tatlılar (Bal, reçel, marmelat, pekmez..)
- Hamur işi, börek, çörek, pasta, kurabiye, kek vb.
- Kaymak, krema, mayonez
- Hayvansal yağlar(tereyağ, margarin, kuyruk yağ..)
- Av etleri (Kaz, ördek, keklik, bıldırcın, tavşan..)
- Alkol
- Kızarmış yumurta tüketilmemelidir.
DİPNOT:
– yağsız veya az yağlı süt ürünleri tüketilmeli
– beyaz ekmek veya mısır ekmeği tüketilebilir
– Haşlanmış yumurta tercih edilmeli
GUT HASTALARI İÇİN ÖRNEK 1500 KKAL GUT DİYETİ LİSTESİ
KAHVALTI
- Şekersiz açık çay veya ıhlamur
- 1 adet yumurta (gün aşırı) (yağsız tavada omlet, menemen, haşlama)
- 2 dilim peynir (yağsız, tuzsuz) (yumurta yenmeyen gün 3 dilim)
- Sınırsız domates, salatalık, yeşillik (yağsız)
- 2 dilim beyaz ekmek
1. ARA ÖĞÜN
- 1 porsiyon meyve
ÖĞLE
- 1 kepçe çorba (yağsız, unsuz, kremasız, bulyonsuz) (baklagil tercih edilmemeli)
- 8 yemek kaşığı sebze yemeği (ıspanak, bezelye, karnabahar, mantar hariç)
- 6 yemek kaşığı haşlanmış makarna (yağsız)
- 1 kase yoğurt veya cacık (yağsız)
- Salata (yağsız, bol limonlu, nar ekşisiz)
2. ARA ÖĞÜN
- 1 porsiyon meyve
- 1 adet galeta (kepeksiz)
AKŞAM
- 2 kepçe çorba (yağsız, unsuz, kremasız, bulyonsuz) (soğuk çorba olabilir)
- 2 köfte kadar (60 g) et veya tavuk veya balık veya hindi veya bunlarla yapılan bir yemek (sakatat, av eti, küçük balık, havyar, ançüez hariç) (kızartma olmayacak)
- Veya 8 yemek kaşığı kurubaklagil yemeği (etsiz)
- 8 yemek kaşığı sebze yemeği (ıspanak, bezelye, karnabahar, mantar hariç)
- 1 kase yoğurt veya cacık (yağsız)
- Salata (yağsız, bol limonlu, nar ekşisiz
AZ PÜRİN İÇEREN GIDALAR:
Bu grupta yer alan gıdalar gut hastalarının beslenme programında serbest olarak tüketilebilir.
- Süt ve türevleri
- Peynir
- Yumurta
- Ekmek
- Tahıllar
- Şeker
- Meyve
- Sebzeler (2. gruptakilerin dışındakiler)
ORTA DERECEDE PÜRİN İÇEREN GIDALAR
Bu grupta yer alan gıdalar gut hastalarının beslenme programında sınırlı olarak tüketilebilir.
- Et, tavuk, balık, hindi → 2 köfte kadar (60 g)
- Kurubaklagiller (kuru fasulye, nohut, bakla, mercimek vb.) → 8 yemek kaşığı
- Bulgur → 8 yemek kaşığı
- Bezelye, kuşkonmaz veya mantar → 4 yemek kaşığı
- Ispanak, karnabahar, pazı, brüksel lahanası, semizotu → 5 yemek kaşığı
FAZLA MİKTARDA PÜRİN İÇEREN GIDALAR:
Bu grupta yer alan gıdalar gut hastalarının beslenme programında yer almamalıdır.
- Sakatatlar
- Av etleri
- Küçük balıklar
- Havyar
- Ançüez
- Kepek, yulaf ve çavdardan yapılmış ekmek